 

  Stefan Gierowski


 Wojciech Głogowski

   Ryszard Grzyb

   Zbigniew Makowski

   Jadwiga Maziarska

   Jarosław Modzelewski

   Łukasz Stokłosa

   Monika Szwed

   Janusz Tarabuła

   Danuta Urbanowicz

   Andrzej Wróblewski

   Jurry Zieliński

   Erwina Ziomkowska

   ...więcej

Jarosław

Modzelewski

Kolekcjonerów, którzy kontaktują się z nami po raz pierwszy,
prosimy o przedstawienie się, podanie numeru telefonu i adresu.
Galeria Zderzak

Collectors contacting us for the first time
are requested to introduce themselves and to provide their telephone number and address.
Zderzak Gallery

Rok 1989

Co widać?
olej, płótno, 115 x 150 cm, 1989

Rok 1989 okazał się przełomowy dla Polski, Europy Środkowej i podzielonego na dwa obozy świata. W Polsce doszło do wolnych wyborów, komunizm upadł, runął mur berliński. Było to polityczne trzęsienie ziemi, po którym wszyscy zadawali sobie pytanie „co dalej?”.

W malarstwie Jarosława Modzelewskiego pytanie to pobrzmiewało już w roku 1988 w serii znakomitych obrazów, przywołujących klimat okresu stalinowskiego i zimnowojennego (Siła fizyczna i sprawność, Opierający się o ścianę, Stojący, Murek, Młody mężczyzna z białym ręcznikiem, Niewidomy obsługujący centralkę telefoniczną, Ślepcy). Dostrzeżono w nich „niepokojący nastrój i wysoki stopień nasycenia emocjonalnego” (Marta Tarabuła Świat z różnych stron. O malarstwie Jarosława Modzelewskiego, w: Obrazy 1977-2006; p. Bibliografia).

W maju 1989 Modzelewski wziął udział w akcji Gruppy Głos przyrody na Solidarność, czyli malowaniu płotu przy lokalu wyborczym „Solidarności”, który znajdował się w kawiarni Niespodzianka na Placu Konstytucji w Warszawie. W geście poparcia dla kandydatów Lecha Wałęsy, w atmosferze przedwyborczego entuzjazmu, każdy z członków Gruppy namalował na płocie jakieś zwierzę, a autor Ślepców – człowieka. W ten sposób Gruppa, związana z kulturą niezależną lat 80., przeszła do historii.

W obrazach Modzelewskiego z roku 1989 przeważa nastrój wyczekiwania i niepewności (Morze i wiatr, Most, Piaskownica, Berlińska łaźnia, Kino). Dwa ostatnie obrazy to przykład frapującej metarefleksji historycznej. Jednak najciekawszym dziełem artysty z tego czasu jest obraz Co widać?, tuż po namalowaniu zaprezentowany na wystawie Uczucia w Galerii Dziekanka w Warszawie.

Dwa panowie stoją przed czerwonorudą balustradą: ten z lewej, namalowany w kolorze niebieskim, podobny do umarłych z obrazów Wróblewskiego, trzyma ręce w kieszeni marynarki, przyglądając się uważnie staremu mężczyźnie w znoszonym garniturze, który oparty o parapet, lekko wychylony, spogląda w dal, czy w głąb, jakby szukał czegoś wzrokiem. Przestrzeń za balustradą, namalowana w kolorze indygo, podzielona jest na cztery pola za pomocą dwóch krzyżujących się pasów ochry.

Znak czasu? Z pewnością. Co widać? Modzelewskiego to ważne dzieło europejskiego malarstwa z roku Wielkiej Zmiany. Jego tytuł jest bardzo wymowny – autor w imieniu swoich rówieśników zadaje pytanie „człowiekowi historycznemu”, wołając w głąb studni czasu. Nieważne, czy otrzyma odpowiedź – bagaż doświadczeń każdego pokolenia jest inny – ważne, że ma odwagę pytać. A pyta, jako malarz, o widok.

Obraz kilka razy zmieniał właścicieli. W 1990 roku został kupiony od autora przez kolońską galerzystkę Izabelę Kacprzak. W 2003 roku nabył go jeden z polskich kolekcjonerów. W 2004 roku oferowano go do sprzedaży w warszawskiej galerii Fibak/Program. Kilka lat później oferowała go będzińska galeria Czas i w niej został zakupiony do zbiorów Zderzaka. Jest jednym z zaledwie kilku dzieł sztuki, które zostały przez Galerię pozyskane na rynku wtórnym, lecz praktycznie był obecny w niej przez cały czas w postaci odwołań, refleksji, rozmów z autorem.

Bibliografia obrazu Co widać?

J. Michalski Fotograf. Fotograf, 1989/1990 (mps w archiwum MASP, Warszawa); J. Ciesielska, w: Jarosław Modzelewski. Samotność człowieka wobec wykonywanych czynności w ujęciu plastycznym (kat. wyst.), Galeria Zderzak, Kraków, Galeria na Mazowieckiej, ZPAP, Warszawa, kwiecień-maj 1992; Kalendarium, w: Gruppa (kat.), Galeria Zachęta, Warszawa, 1992/93; J. Ciesielska, w: Pustynna Burza (kat. wyst.), Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice, kwiecień-maj 1994, s. 73-74; Jarosław Modzelewski. Przegląd z malarstwa (kat. wyst.), Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, Kraków, maj 2000; poz. 26, il. s. 76; M. Ratajczak, Pielgrzym (I), „Odra” 2000 nr 9; T. Smidt, Kunst neben dem Kriegsrecht: Die Gruppe „Gruppa” im Warschau der 1980er Jahre, Berlin, 2003, s. 180, 206, il. 380; Jarosław Modzelewski. Obrazy 1977-2006, red. Jan Michalski, Kraków, 2006, il. s. 84, 169, nr. inw. 156.