Andrzej Wróblewski, malarz, krytyk, historyk sztuki, urodził się w 1927 roku w Wilnie, zmarł tragicznie w 1957 w Tatrach. Mimo krótkiego życia, mimo trzydziestu siedmiu lat które upłynęły od jego śmierci, jego malarstwo nie straciło nic ze swej sity wyrazu.

Na wystawie w Zderzaku przedstawiamy głównie prace Andrzeja Wróblewskiego z okresu 1948-1949. Jest to najwcześniejszy okres abstrakcji, okres eksperymentów i poszukiwań formalnych zakończony rychło po Wystawie Sztuki Nowoczesnej w której młody artysta miał znaczący udział. Reprezentują go takie prace, jak „Zatopione miasto I”, „Ziemia (Wszechświat)”, „Niebo nad górami” oraz liczne gwasze i rysunki ukazujące wszechstronność jego zainteresowań. Wkrótce potem, pracując w ramach założonego przez siebie Koła Samokształceniowego, Wróblewski wysuwa program nowej sztuki realistycznej: tematowej, czytelnej, figuratywnej, monumentalnej, ekspresyjnej. Wypełnia bruliony setkami szkiców z obserwacji, wędruje po kraju, podgląda toczące się życie powojennej Polski. W 1949 roku powstaje cykl „Rozstrzelań” i obrazów powstałych w ich kręgu, jedyna w swym rodzaju próba osiągnięcia nowego wyrazu w malarstwie, próba stworzenia obrazu „który by pomagał odróżnić dobro od zła”.

W Zderzaku, po raz pierwszy od 1949 (tj. od Międzyszkolnych Popisów Szkół Artystycznych w Poznaniu, gdzie zostało zniszczone na wystawie), zostanie pokazane monumentalne płótno „Rozstrzelanie II (Rozstrzelanie zakładników)” – obraz nigdy nieudokumentowany przez historię sztuki. Z tego samego okresu pochodzi szkic do „Rozstrzelań” – piękny papier „Człowiek”.

Innym obrazem z tego okresu, zwiastującym socrealizm, są „Dwie mężatki”. Wróblewski był zaangażowany w socrealizm, był aktywistą, „walczył o nowe”, lecz własny jego program artystyczny, jakkolwiek pozornie zbieżny z postulatami sztuki realistycznej, był zbyt nonkonformistyczny, zbyt rewolucyjny. Wróblewski poniósł podwójną porażkę: nie został zaakceptowany przez „nowe”, zerwał ze środowiskiem „awangardy”. Znalazł się w sytuacji samotnika walczącego przeciw wszystkim. Obrazy powstałe po roku 1955 są wymownym świadectwem jego osobistego dramatu.

Wystawa w Galerii Zderzak powstała z inspiracji artystów galerii – Jarosława Modzelewskiego i Marka Sobczyka, których twórczość zawdzięcza wiele pracom Wróblewskiego. Sztuka Andrzeja Wróblewskiego jest nadal aktualna, popularyzacja jego dorobku ciągle otwarta, jego prace stanowić będą z pewnością inspirację dla nowych pokoleń artystów. Traktujemy ją jako niezwykle istotną część żywej tradycji polskiej sztuki.

ARTYKUŁY I RECENZJE:

Krystyna Czerni, Lustrowanie Andrzeja Wróblewskiego, „Ex libris”, dodatek do „Życia Warszawy” nr 46/199 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994 [1]

Krystyna Czerni, Lustrowanie Andrzeja Wróblewskiego, „Ex libris”, dodatek do „Życia Warszawy” nr 46/199 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994 [2]

Krystyna Czerni, Lustrowanie Andrzeja Wróblewskiego, „Ex libris”, dodatek do „Życia Warszawy” nr 46/199 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994 [3]

Krystyna Czerni, Lustrowanie Andrzeja Wróblewskiego, „Ex libris”, dodatek do „Życia Warszawy” nr 46/199 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994 [4]

Jerzy Armata, Którego nie było, „Gazeta w Krakowie” nr 23/199 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994 [1]

Jerzy Armata, Którego nie było, „Gazeta w Krakowie” nr 23/199 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994 [2]

strem, Nieznany Wróblewski, „Czas Krakowski” nr 17/1994 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994

Marek Sołtysik, Męczeństwo Andrzeja Wróblewskiego, „Gazeta Krakowska” nr 29/1994 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994

Irena Maślińska, Andrzej Wróblewski nieznany, „Express Wieczorny” nr 22/1994 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994

Katarzyna Bik, Wróblewski nieznany, „Gazeta Wyborcza” 2.02.1994 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994

Marek Sołtysik, Człowiek wśród kukieł, „Gazeta Krakowska” 8.02.1994 Andrzej Wróblewski Malarstwo 1994