Bieg czerwonych ludzi

Malarstwo lat 80.

12 czerwca – 1 sierpnia 2001; Galeria Zderzak, ul. Floriańska 3, Kraków

Dwadzieścia lat temu rozpoczął się powrót młodych polskich artystów do malarstwa i do wielkiej narracji. Zmiana w sztuce towarzyszyła rewolucji społecznej i niepodległościowej. Solidarność, stan wojenny, ruch nieposłuszeństwa obywatelskiego… Był to okres konspiracji i kontestacji, czas przeżyć plemiennych, czas dla bohaterów. Dla obecnych dwudziestolatków to zamierzchła i nieciekawa przeszłość. A lata 80. – biedne, beznadziejne, szare – w malarstwie są niebywale kolorowe i ekspansywne. Nowe malarstwo przyciągało publiczność.

Marek Sobczyk, Ryszard Grzyb, Jola Grzyb na Rynku w Krakowie. Listopad 1985. Foto: Tomasz Padzik

Galeria Zderzak powstała w 1985 roku w wyniku zainteresowania obrazami „nowych dzikich”. Z artystami tamtej „nowej fali” współpracuje przez wszystkie lata swej działalności. Wystawa „Bieg czerwonych ludzi” jest próbą refleksji nad estetyką i znaczeniem tego nurtu.

Ryszard Grzyb – Niedziela palmowa – tempera, papier, 117 x 100 cm, 1984
Ryszard Grzyb – Niedziela palmowa

I dlatego Zderzak przypomina kultowe obrazy artystów „pokolenia Solidarności”. „Nie mówię, nie widzę, nie słyszę” i „Droga od człowieka do Baranka Bożego” Włodka Pawlaka, „Człowiek dobry pochylający się nad człowiekiem złym” Marka Sobczyka, „Bieg czerwonych ludzi” i „Umywajetsia, utirajetsia, odiewajetsia” Jarosława Modzelewskiego, „Niedziela Palmowa” i „Szlifierz nocnych diamentów” Ryszarda Grzyba, „Beuys” Pawła Jarodzkiego, „Syberia” Szymona Urbańskiego, „Misty in Roots” Piotra Młodożeńca… Obrazy z tamtych lat mówią językiem aluzji, ironii, absurdu. Poruszają tematy polityczne, historyczne, egzystencjalne, robią to w sposób przekorny i dowcipny. Artyści stosują techniki szybkiej komunikacji: szablony, sita, malowanie na papierach, znaki, murales, graffiti. Z jednej strony nawiązują do wielkiej tradycji malarstwa, z drugiej – do języka ulicy, gazety i walki ideologicznej.

Szymon Urbański – Syberia
Szymon Urbański – Syberia

„Bieg czerwonych ludzi” w Zderzaku to sztuka lat 80. w pigułce, to dobra ściąga z nowej historii polskiego malarstwa i, przy okazji, z historii naszego kraju. To spojrzenie z perspektywy neo-romantycznej.

W latach osiemdziesiątych powstały wielkie ilości ciekawych, różnorodnych formalnie i intelektualnie dzieł sztuki. Będzie to kiedyś – podobnie jak była Młoda Polska – okres niezwykle atrakcyjny dla kolekcjonerów. Mamy nadzieję, że nasza wystawa potwierdzi tę opinię. 

Większość prezentowanych dzieł pochodzi z kolekcji galerii.

Jarosław Modzelewski – Bieg czerwonych ludzi – akwarela, papier, 22,5 x 48,5 cm, 1983
Jarosław Modzelewski – Bieg czerwonych ludzi – akwarela, papier, 22,5 x 48,5 cm, 1983

„Bieg czerwonych ludzi” zaczyna się 12 czerwca o godzinie 18.00.
Przyjdźcie i przyprowadźcie przyjaciół!

kurator wystawy: Marta Tarabuła