WARSZTATY Z WRÓBLEWSKIM są wprowadzeniem do książki Jana Michalskiego „Chłopiec na żółtym tle. Teksty o Andrzeju Wróblewskim”. Wystawa ukazuje wędrówkę motywów symbolicznych w sztuce największego polskiego malarza XX-wieku, twórcy słynnych „Rozstrzelań” i „Ukrzesłowień”. Na przykładach ryby, spirali i matki widz może śledzić przemiany tych motywów i podążać tropami wyobraźni symbolicznej artysty.
1. Ściana Chłopca – główna po lewej od wejścia do sali: na środku znajduje się obraz „Chłopiec na żółtym tle” (1956) złożony z dwóch rzeczywistości; po prawej stronie „Chłopca” – syna Ziemi i Gwiaździstego Nieba – znajduje się Sfera Historii, a w niej „Rozstrzelania” i Umarli; po lewej stronie „Chłopca” znajduje się Sfera Transcendencji, a w niej Ryby oraz Święte Miasta;
archetyp symboliczny: między „Chłopcem” i Rybami umieszczono wizerunek „Boskiego Rybaka” pochodzący ze starobabilońskiego tłoku pieczętnego.
2. Ściana Zatopionego Miasta – boczna po lewej stronie od wejścia do sali: umieszczono na niej „Rybę kosmiczną”, „Zatopione miasto” i wizerunki archetypów symbolicznych – chrześcijańskich i przedchrześcijańskich.
3. Ściana Ptaka-Ryby – boczna po prawej stronie od wejścia do sali: umieszczono na niej wybrany materiał porównawczy z modernistycznej sztuki europejskiej XX-wieku, odnoszący do motywu ptaka-ryby (na ścianie lewej reprezentuje go „Ryba kosmiczna” Wróblewskiego). Są to reprodukcje dzieł Kazimierza Malewicza, Marca Chagalla, Oskara Schlemmera.
4. Ściana Świętych Miast – boczna po prawej stronie od wejścia do biura: znajdują się na niej abstrakcje Wróblewskiego (1948), czyli wizerunki Świętych Miast.
5. Ściana Spirali – boczna po lewej stronie od wejścia do biura i przy oknie: umieszczono na niej dzieła Wróblewskiego) z symbolicznym motywem spirali („Głowa modelki II”, obraz olejny i szkic ołówkowy z 1956, monotypię z 1957, „Człowieka-abstrakcję” z 1948; materiał porównawczy: repr. obrazu Jacksona Pollocka „Naked Man” (1938-41).
6. Ściana Muzeum – pomiędzy oknami na wprost wejścia do sali: umieszczono na niej gwasz Wróblewskiego „Muzeum” (1956), ponieważ wystawa jest analizą i interpretacją twórczości artysty.
7. Ściana Wyroczni – boczna z lewej strony okien: znajduje się na niej obraz Wróblewskiego „Głowa z literami”, który przedstawia wieszczka w transie, i Czaszki Umarłych Bohaterów, z którymi wieszczek rozmawia i których pyta o przeznaczenie; materiał porównawczy: maska szamana z okładki książki Eliadego „Shamanism”.
8. Ściana Matek – korytarz przy bibliotece: tu znajdują się wybrane reprodukcje dzieł Wróblewskiego z motywem matki. Trzy szeregi wariantów motywu ukazują jego symboliczne przekształcenia; archetyp symboliczny: przedstawienie Wielkiej Matki-Pani Zwierząt z boską rybą w łonie, pochodzące z archaicznej wazy beockiej.
9. Ściana Przejścia – lewa przy wejściu do galerii:przy wejściu znajdują się reprodukcje dwóch wczesnych obrazów: „Nowokupiony samochód” i „Spacer zakochanych ze słońcem” (1948). Otwierają one sekwencję obrazów, zapraszają i żegnają widza. „Zakochani” – namalowani w kolorach Ziemi i Nieba – to mityczni rodzice Chłopca-bohatera wystawy i książki.
WARSZTATY Z WRÓBLEWSKIM są rzadkim typem wystawy, która jest próbą hermeneutyki twórczości genialnego artysty i wprowadza widza w kolejne kręgi interpretacji. Oryginalne dzieła malarza zestawione są z reprodukcjami i cytatami ze sztuki światowej: modernistycznej, archaicznej, prymitywnej. Każda grupa dzieł Wróblewskiego ma swój klucz interpretacyjny w postaci archetypu symbolicznego.
Wystawa jest wprowadzeniem do książki Jana Michalskiego „Chłopiec na żółtym tle. Teksty o Andrzeju Wróblewskim”, najnowszego wydawnictwa Galerii Zderzak. Książka zawiera teksty badacza twórczości Wróblewskiego z lat 1993-2009 poświęcone głównie wyobraźni symbolicznej malarza oraz reprodukcje prac i dokumentów związanych z Andrzejem Wróblewskim.
KSIĄŻKA
PRZEWODNIK PO WYSTAWIE